Te veel mens, te weinig dier

De naam van Cicero staat voor het hoogtepunt van de welsprekendheid in de westerse geschiedenis. Toch is de retorica niet het enige terrein geweest waarop deze grote Romein, die leefde van 106 tot 43 v.Chr., zich bewoog. Hij heeft ook een belangrijk filosofisch ¿uvre op zijn naam staan, waarin hij een synthese trachtte te bereiken tussen het Griekse geestelijke erfgoed en de traditionele levenswijsheden van zijn eigen land. Van zijn kleinere, wijsgerige geschriften zijn Over vriendschap en Over ouderdom in hetzelfde jaar, 44v.chr., ontstaan. Het eerste, in uiterst fraai Latijn geschreven, traktaat vertolkt met goedvolle uitspraken en veel overtuiging gedachten over het wezen en de waarde van de vriendschap. Over ouderdom geeft een gesprek weer tussen de befaamde oude Cato, het toonbeeld van Romeinse degelijkheid, en twee jonge vrienden. De strekking van deze bijzonder aardige en vernuftige dialoog is dat de oude dag niet uitsluirend kwalen meebrengt en ook heel aangenaam kan zijn.